Adam Szulc – aszul@ukw.edu.pl
Bartłomiej Niespodziński – barnie@ukw.edu.pl
Wydział Nauk o Zdrowiu i Kulturze Fizycznej
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz

W latach 2020-2023 Katedra Nauki o Zdrowiu i Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego realizowała grant „Włączenie środowiska niesłyszących sportowców w edukację akademicką i akademicki sport”.
Projekt realizowany był we współpracy z Polskim Związkiem Sportu Niesłyszących oraz Akademickim Związkiem Sportowym i finansowany był przez Ministerstwo Oświaty i Nauki.
Zakończenie projektu zbiegło się z obchodami 100-lecia Polskiego Ruchu Sportu Głuchych i historycznymi wynikami medalowymi podczas XXIV Letnich Igrzysk Głuchoniemych w Caxias do Sul w Brazylii, gdzie polscy niesłyszący sportowcy zdobyli 42 medale.
W ramach projektu odbyły się wyjazdy edukacyjno-badawcze do klubów sportowych dla osób niesłyszących oraz na obozy szkoleniowe kadr narodowych Polskiego Związku Sportu Głuchych.
Podczas warsztatów edukacyjnych zaprezentowano korzyści płynące z przynależności do Akademickiego Związku Sportowego: stypendia sportowe, udział w zawodach krajowych i międzynarodowych

Cele projektu

• Ocena potrzeb edukacyjnych niesłyszących sportowców w Polsce,
• Identyfikacja problemów ograniczających uczestnictwo niesłyszących sportowców w szkolnictwie wyższym
• Przedstawienie możliwości łączenia studiów z treningiem w ramach Akademickiego Związku Sportowego,
• Ocena poziomu sportowego niesłyszących sportowców w odniesieniu do wyników osiąganych przez słyszących sportowców w różnych dyscyplinach sportowych

W projekcie zwrócono uwagę na nowoczesne formy treningu, oparte na badaniach naukowych, których zastosowanie może przyczynić się do podniesienia poziomu sportowego niesłyszących sportowców: trening proprocepcji, siła eksplozywna, itp.

Wybrane wyniki badań

Jesteś studentem lub absolwentem?

W przeprowadzonym badaniu 68% dorosłych respondentów nie studiowało na poziomie wyższym. Największą grupę stanowiły osoby z głębokim ubytkiem słuchu.

Czy uważasz, że nauka to strata czasu?

20% respondentów stwierdziło, że nauka jest stratą czasu i jest niepotrzebna.
3% osób, które ukończyły studia, stwierdziło, że nie potrzebuje studiów.

Czy po ukończeniu szkoły średniej pójdziesz na uniwersytet?

Prawie 50% młodych ludzi w wieku 15-19 lat chciałoby studiować po ukończeniu szkoły średniej. To dobry trend dla rozwoju sportu w Polsce.

Czy rodzina zachęca Cię do nauki?

32% rodziców zachęcało swoje niesłyszące dzieci do nauki, a aż 69% rodziców nie zachęcało swoich głuchych dzieci do nauki po ukończeniu szkoły średniej.
Świadomość rodziców na temat korzyści płynących z nauki dla najlepszych niesłyszących sportowców jest zbyt niska.
Kontynuowanie studiów wyższych wymaga integracji ze społecznością słyszących.
Na niewielką liczbę osób niesłyszących rozpoczynających naukę na studiach może wpływać fakt, że 62% ankietowanych zostało źle potraktowanych ze względu na ubytek słuchu, a ponad połowa ankietowanych przyznaje, że ma trudności z poznawaniem nowych ludzi.

Wybrane wyniki badań antropomotorycznych

W badaniu wzięły udział Polki w wieku od 14 do 18 lat: 8 niesłyszących piłkarek (reprezentacja Polskiego Związku Sportu Niesłyszących) i 16 słyszących piłkarek (I liga kobiet i II liga kobiet).
Średnia arytmetyczna i odchylenie standardowe wieku poszczególnych grup wynosiły: niesłyszące piłkarki 16,13±1,25 roku, słyszące piłkarki 16,41±1,23 roku.
Niesłyszące piłkarki posiadały staż treningowy wynoszący 6,43±3,10 lat, natomiast staż treningowy słyszących piłkarek , to 4,63±2,47 lat.
Wysokość ciała niesłyszących i słyszących piłkarek wynosiła 165,6±4,52 cm i 165,8±4,2 cm, a ich masa ciała 59,11±10,41 kg i 58,56±5,83 kg.
W przypadku całkowitej masy tkanki mięśniowej wyznaczono wartości: 45,67±5,87 kg dla niesłyszących piłkarek i 45,44±4,22 kg dla słyszących piłkarek.
U słyszących piłkarek stwierdzono niższy poziom tkanki tłuszczowej ogólnej, który wynosił 19,53±3,92%, natomiast u niesłyszących było to 22,1±4,83% tkanki tłuszczowej.
W zakresie wysokości i masy ciała oraz analizy segmentowej ciała nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic pomiędzy grupami.
Piłkarki wzięły także udział w teście szybkości biegu na 35 m. Piłkarki słyszące osiągnęły czas 5,601±0,226 s, a niesłyszące 5,853±0,156 s. Różnice te nie były istotne statystycznie.
Względna wartość mocy kończyn dolnych w skoku do pionu (CMJ) wyniosła 33,11±11,16 W/kg w przypadku niesłyszących piłkarek i 24,61±3,70 W/kg.
Większa wartość mocy w kończynach dolnych niesłyszących piłkarek nie odpowiadała wyższej wartości wysokości skoku. Piłkarki słyszące skakały wyżej niż piłkarki niesłyszące i wynosiły odpowiednio: 0,34±0,03 m i 0,31±0,02 m. W żadnym przypadku nie było statystycznie istotnych różnic.

Podsumowanie

Realizacja projektu pozwoliła na identyfikację potrzeb edukacyjnych niesłyszących sportowców, a także potencjalnych ograniczeń w tym zakresie.
Projekt podniósł świadomość osób niesłyszących i niedosłyszących w zakresie korzyści płynących z uczestnictwa w studiach wyższych, w tym w różnych formach akademickich sportów.
Przeprowadzone badania wykazały, że niesłyszące zawodniczki piłki nożnej mają podobny potencjał sportowy jak ich słyszące rówieśniczki.
W najbliższym czasie analiza wszystkich danych zebranych w projekcie zostanie przeprowadzona dla koszykarzy, siatkarzy, żeglarzy i zawodników klubów sportowych dla niesłyszących.

Tłumaczenie tekstu w PJM w formie wideo: