Sport Niepełnosprawnych w badaniach naukowych

Ildikó Balatoni: Historia oficjalnych organizacji węgierskich parasportów

Choć lekarze i nauczyciele na Węgrzech już w 1929 roku uznawali rehabilitacyjną wartość sportu, to Stowarzyszenie Sportowe Osób Niepełnosprawnych powstało dopiero w 1970 roku.
Pierwszymi sportami były: tenis stołowy, łucznictwo, szachy, siatkówka na siedząco, później pływanie, kręgle i piłka nożna na małym boisku.
Pierwszy węgierski sportowiec niepełnosprawny, reprezentował oficjalnie Węgry za granicą, w 1975 roku.
W 1977 roku Krajowa Rada Wychowania Fizycznego i Sportu powołała Komitety Sportu dla Osób Niesłyszących, Niedowidzących i Niepełnosprawnych, a decyzja ta zapoczątkowała proces oficjalnego uznania przez państwo i regularnego, choć niewystarczającego, corocznego finansowania przez państwo. Węgry są członkiem międzynarodowej organizacji sportowej osób niepełnosprawnych dopiero od 1983 roku.
Na początku lat 80. XX wieku w największych miastach utworzono ogólnokrajowe stowarzyszenia sportowe i wprowadzono system mistrzostw kraju w poszczególnych dyscyplinach sportowych. Był to także okres, w którym zaczęto świadomie rozwijać ogólnowęgierski system młodzieżowy.
Wprowadzenie systemów mistrzostw w sporcie zwielokrotniło możliwości rywalizacji krajowej, a także spowodowało jakościową zmianę w sporcie osób niepełnosprawnych. W klubach zaczął pojawiać się trening pod okiem profesjonalistów, prowadzony świadomie i regularnie.
Pierwsze mistrzostwa świata osób niepełnosprawnych w siatkówce na siedząco odbyły się na Węgrzech w 1986 roku. Po raz pierwszy opinia publiczna została szeroko poinformowana o światowym wydarzeniu dla niepełnosprawnych sportowców. W ślad za tym wydarzeniem powstały kolejne stowarzyszenia sportowe osób niepełnosprawnych.
W 1989 r. utworzono Węgierskie Stowarzyszenie Sportowe Osób Niepełnosprawnych, składające się z 16 stowarzyszeń sportowych działających wówczas w kraju. W tym samym roku Węgierski Komitet Olimpijski przyjął Węgierskie Stowarzyszenie Sportu Niepełnosprawnych, jako pełnoprawnego członka.
W 1993 r. założono Węgierskie Stowarzyszenie Sportowe dla Osób Niepełnosprawnych Umysłowo, a w 1994 r. Węgierskie Stowarzyszenie Sportowe dla Osób Niewidomych i Niedowidzących.
W 1997 r. krajowe stowarzyszenia sportowe utworzyły swoją główną wspólną organizację, Węgierski Komitet Paralimpijski.
Od 1998 roku Węgierski Komitet Paralimpijski jest wspierany finansowo z budżetu Państwa, od tego czasu zyskała uznanie polityczne i jest wspierana przez fundusze państwowe.
Również w 1998 r. ówczesne kierownictwo polityczne utworzyło Zastępcę Sekretariatu Stanu ds. Sportu Osób Niepełnosprawnych w Ministerstwie Młodzieży i Sportu. Decyzja ta zapoczątkowała krok naprzód w rozwoju parasportu na Węgrzech, podnosząc go do poziomu uznawanego na arenie międzynarodowej.
Ustawa o sporcie z 2004 r. rozszerzyła system nagród i dodatków dla olimpijczyków na paralimpijczyków.

Tłumaczenie tekstu w PJM w formie wideo: